شهرهای هوشمند موفق تمایل دارند یک رویکرد جامع نسبت به توسعه را به نمایش بگذارند؛ اقدامات جامع در این شهرها به جای تمرکز بر گسترش حوزه‌های کاربردی خاص مانند حمل و نقل، بر ایجاد پلتفرم‌ها و زیرساخت‌های فناوری اطلاعات رایج متمرکز است.
به نقل از ایمنا، مبحث لزوم هوشمندسازی شهرها طی سال‌های اخیر و به ویژه در دوران کرونا از اهمیت ویژه‌ای برخوردار شده است. بسیاری از شهرهای جهان گام‌های کوچک اما مهمی را در راستای تحقق مدیریت هوشمند شهری برداشته‌اند؛ برای مثال شهرهایی مانند پراگ، منچستر و ملبورن از سطل‌های زباله هوشمند استفاده می‌کنند، هنگامی که این سطل‌ها پر می‌شود، خودکار به مراکز جمع‌آوری زباله اطلاع رسانی می‌شود.
علاوه بر این، شهرهایی مانند میامی، ادینبورگ و جاکارتا از چراغ‌های خیابانی هوشمند استفاده می‌کنند که با توجه به میزان نور لازم، خاموش یا روشن می‌شوند. شهروندان لس‌آنجلس، هامبورگ و پکن نیز می‌توانند وسایل الکتریکی خود را در خیابان شارژ کنند. با وجود این پیشرفت‌ها، توسعه شهرهای هوشمند در سال ۲۰۲۱ میلادی هنوز در اول مسیر خود قرار دارد. در ادامه به بیان برخی اقدامات انجام شده توسط شهرهای هوشمند در سراسر دنیا می‌پردازیم:
رویکرد جامع در شهرهای هوشمند
شهرهای هوشمند موفق تمایل دارند یک رویکرد جامع نسبت به توسعه را به نمایش بگذارند. اقدامات جامع شهرهای هوشمند آینده به جای تمرکز بر گسترش حوزه‌های کاربردی خاص مانند حمل و نقل، انرژی و حاکمیت، بر ایجاد پلتفرم‌ها و زیرساخت‌های فناوری اطلاعات رایج متمرکز است. به طور معمول، این پروژه‌های جامع برای جلوه کاملی از کارآیی برنامه‌های مختلف شهر هوشمند، از یک نرم افزار مدیریت متمرکز مانند پلتفرم شهر هوشمند یا مرکز عملیات استفاده می‌کند.
ذهنیت شهروند محور
شهرهای هوشمند موفق آینده رویکرد مبتنی بر شهروند را انتخاب می‌کنند، زیرساخت‌هایی را که تعامل شهروندان را برقرار می‌کند توسعه می‌دهند و به این ترتیب باعث مشارکت آن‌ها در ساخت آینده شهرشان می‌شود.
بنابراین با تأسیس آزمایشگاه‌های شهری مجهز به اینترنت اشیا، شهروندان، دانشجویان، محققان و مشاغل مختلف می‌توانند ایده‌های مرتبط با شهر هوشمند را آزمایش کنند و کاربرد آن‌ها را در شرایط واقعی ارزیابی کنند.
برای نمونه، در کپنهاگ دانمارک افرادی که ایده خاص شهری دارند، درخواستی برای تست و آزمایش راهکار پیشنهادی خود برای حل مشکلات شهری به آزمایشگاه خیابانی کپنهاگ ارائه می‌دهند. در صورتی که این پیشنهاد پذیرفته شود، این آزمایشگاه تجهیزات لازم برای اجرا کردن طرح را فراهم می‌کند. همچنین، این سیستم آزمایشگاهی پلتفرم‌هایی برای توسعه ارائه داده است که شهروندان را قادر می‌سازد به یک پیشنهاد جدید و ایده مبتکرانه نو رأی بدهند.
هم‌راستایی با پروژه‌های ابتکاری دولتی
شهرهای هوشمند موفق تمایل دارند ایده‌های نوآورانه خود را با پروژه‌های بزرگ‌تر شهری و دولتی در یک برنامه یا طرح شهر هوشمند یکپارچه کنند. در مقایسه با برنامه‌های هوشمند شهری که به صورت جداگانه پیش برده می‌شوند، پروژه‌های هوشمند شهری دولتی با سیاست‌ها و قانون‌گذاری‌هایی همراه می‌شوند که توسعه و اجرای آن‌ها را آسان‌تر می‌کند.
به عنوان مثال، در سال ۲۰۱۴ یک پروژه شهری هوشمند در سنگاپور در زمینه برنامه ملی دولت هوشمند به قصد ایجاد اقتصاد، جامعه و دولت دیجیتال اجرا شد. دولت سنگاپور به منظور تحقق این پروژه، برای به‌کارگیری ابتکارات و تحقیقات افراد اقدامات زیادی انجام داد که شامل سرمایه گذاری در تحقیق و توسعه از طریق آژانس‌هایی مانند بنیاد ملی تحقیق، ایجاد بسترهای آزمایشگاهی، تأسیس مشترک استارت آپ‌ها و اصلاحات در قوانین می‌شد.
چشم‌انداز بلند مدت
برنامه شهرهای هوشمند آینده بلندمدت هستند، به طوری که بکارگیری راهکارهای ویژه برای شهرهای هوشمند نباید تنها بر تحقق یک هدف خاص مانند بهبود پویایی شهری تمرکز کند، بلکه باید به قصد دستیابی به یک چشم‌انداز فراگیر شهر هوشمند مدنظر قرار بگیرند.
برای نمونه، استراتژی شهر هوشمند کپنهاگ بر پنج زمینه اصلی متمرکز است که شامل ارتقای سطح بهداشت، پویایی، تربیت شهروندان هوشمند و آموزش هوشمند می‌شود. در این شهر تعداد زیادی پروژه و راهکار شهری در حال توسعه است که هدف اصلی آن‌ها بهبود کیفیت زندگی شهروندان و تبدیل کپنهاگ به اولین پایتخت کربن خنثی در جهان تا سال ۲۰۲۵ میلادی است.
پایداری شهری
شهرهای هوشمند موفق از راهکارهای هوشمندانه‌ای استفاده می‌کنند که به تقویت پایداری شهری بسیار کمک می‌کنند. در حقیقت، همه شهرهایی که با سرعت زیاد در حال پیشرفت هستند، در حوزه هوشمندسازی از پروژه‌هایی بهره می‌برند که بر کاهش میزان انتشار دی اکسید کربن و بهبود کیفیت زندگی افراد تأثیر مستقیم دارد. این پروژه‌ها شامل مواردی چون مدیریت امکانات شارژ خودروهای برقی و چراغ‌های ترافیکی هوشمند، پویاسازی، رصد کیفیت هوا و میزان آلودگی و کنترل و مدیریت ترافیک می‌شود.
برای نمونه، شهرهایی مانند بارسلونا در اسپانیا و آمستردام در هلند به منظور توسعه و مدیریت زیرساخت‌های مخصوص شارژ ناوگان‌های اتوبوس‌های برقی برای آینده سرمایه‌گذاری زیادی کرده‌اند. علاوه بر این، شهر توکیو در پروژه‌های خاص کاهش میزان انتشار سالانه دی اکسید کربن خود سرمایه‌گذاری کرده است.
