انجمن توسعه مدیریت با همکاری دانشگاه فن آوری و طراحی دانشگاه سنگاپور (IMD-SUTD) شاخص شهرهای هوشمند را در سال ۲۰۲۰، با در نظر گرفتن یافته های کلیدی در رابطه با نقش محوری فن آوریها در دوران COVID-۱۹، از طریق میزگرد مجازی منتشر کردند.
در این لیست، سنگاپور، هلسینکی و زوریخ در رده های برتر شاخص شهر های هوشمند در سال ۲۰۲۰ قرار گرفتند. بطوریکه خیلی از شهر های اروپایی در این سال در رده بندی نزول کردند. در این بین، شهر آسیایی سنگاپور برای دومین سال پیاپی رتبه نخست را به خود اختصاص داد. شاخص شهر های هوشمند شهرها را برمبنای داده های اقتصادی و فن آوری و همچنین درک شهروندان از اینکه شهر های آنها تا چه میزانی هوشمند هستند رتبه بندی می کند.
هلسینکی پایتخت و بزرگترین شهر کشور فنلاند ۶ پله صعود کرده و به رتبه دوم رسیده در حالکیه زوریخ با یک رده سقوط نسبت به سال گذشته در رده سوم قرار گرفته است. پرجمعیت ترین شهر کشور نیوزلند، اوکلند و اسلو پایتخت نروژ هم در جمع ۵ شهر برتر هوشمند قرار گرفته اند. شهرهای کپنهاگ، ژنو، تایپه، آمستردام و نیویورک در رتبه های ششم تا دهم قرار گرفتند.
برای این رتبه بندی، نظر سنجی از صدها شهروند از ۱۰۹ شهر مختلف جهان در ماههای اپریل و مارچ 2020 صورت گرفت و سوالاتی در رابطه با بکارگیری فن آوری در شهرها درپنج حوزه کلیدی شامل سلامتی، ایمنی، پویایی، فعالیتها، فرصتها و حکومت پرسیده شد.
برونو لانوین (Bruno Lanvin)، رییس رصدخانه شهرهای هوشمند موسسه توسعه مدیریت در این زمینه می گوید:" البته خیلی زود است از COVID-۱۹ درسهایی یاد بگیریم. واضح است که ما در شرایط وخیمی به سر می بریم که در آن بحران بهداشت بیش از پیش مشهود است و بحران اقتصادی و اجتماعی همه جا را فرا گرفته است. امسال شاخص شهر های هوشمند نشان می دهد که شهر هایی که توانسته اند فن آوریها، مدیریت و فرهنگ قوی " زندگی و عمل با هم " را با هم تلفیق کنند باید بتوانند درمقابل تاثیرات زیان بار چنین بحرانهایی مقابله کنند. وی در ادامه می گوید که رویکردهای شهر های مختلف جهان در بکارگیری فن آوریهای مرتبط با موضوع کرونا متفاوت بوده و مدیریت پاندمی کرونا ویروس از اهم سیاست گذاریها در شهرهای جهان محسوب می گردد.
دلایل انتخاب شهر سنگاپور به عنوان برترین شهر هوشمند جهان در مقابله با کرونا
یکی از دلایل تاثیر گذار در انتخاب شهرسنگاپور پایتخت همنام کشور سنگاپور به عنوان رتبه نخست شهر های هوشمند در جهت مقابله با گسترش کرونا و قطع زنجیره انتقال این ویروس، تلاشهای محوری و همه جانبه این شهر برای بهره جستن از قدرت فن آوریهای هوشمند و نوین و محافظت از شهروندانش در برابر پاندمی کرونا می باشد. با در نظر گرفتن چالش های فراروی زندگی بشری، ابتکارات هر چند کوچک محلی از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
از آنجاییکه کشورهای ASEAN و در صدر همه آنها سنگاپور به عنوان برترین شهر هوشمند جهان در سال ۲۰۲۰ سعی در تسهیل اقدامات لازم در زمان قرنطینه هستند، به نظر می رسد رعایت فاکتور های مهم موفقیت در آسان نمودن راههای مقابله با کرونا از اهمیت ویژه ای برخوردار است. از این رو، کشورهای جهان بالاخص شهر های هوشمند در پی استفاده از نو آوریهای هوشمند برای کمک به شهر وندان خود در جهت رفع این بحران هستند. از جمله این فن آوریها می توان به ردیابی موبایل، اپلیکیشن های گزارش دهنده، بازار دیجیتالی، پزشکی از راه دور (دور پزشکی) و ماشینهای توزیع کننده دارو و... اشاره کرد. این فن آوریها بستری برای افزایش شفافیت اطلاعات، تقویت استراتژیهای پیشگیری، تامین کمک های اجتماعی و انجام خدمات ضروری را فراهم آورده اند. در این مجال می خواهیم نگاهی اجمالی به اقدامات و تلاشهایی که سنگاپور در مقابل این بیماری انجام داده است و رتبه نخست را در این مقوله به خود اختصاص داده است بیاندازیم.
صدای خانمی را می شنوید که از شما و سایر بازدید کنندگان پارک درخواست می کند تا فاصله اجتماعی را رعایت کنید: " بیایید سنگاپور را سالم نگه داریم. برای امنیت شما و سایر افراد، لطفاً حداقل فاصله یک متری را از هم دیگر نگه دارید. متشکریم! " اما وقتی به دور و بر خود نگاه می کنید خبری از مسئول سخت گیر با یونیفرم پشت سرتان نیست بلکه یک ربات چهار پا و سگ نمای نیمه خودکار بنام Spot را مشاهده می کنید که در اینجا متوجه می شوید که این ربات مبدا این اعلان عمومی است.
این ربات کنترل از راه دور که توسط شرکت Boston Dynamics (شرکت بوستون داینامیک که وابسته به گوگل است در حال کار بر روی رباتی است که ساختاری مانند بدن یک سگ دارد و می تواند به آسانی در سطوح مختلف حرکت کند.) عرضه شده است، به طور آزمایشی در در دو هفته اخیر در یکی از بزرکترین پارکهای سنگاپور مستقر شد. این ربات ها از دوربین ها و تجزیه تحلیل های دوربین های تعبیه شده بومی استفاده می کنند تا تعداد بازدیدکنندگان پارک را تخمین بزنند، از حس گر های ایمنی برای جلوگیری از تصادفات و برخوردها بهره جسته و از سیستم صوتی برای پخش پیام کمک می گیرند. از اهداف اصلی مرحله آزمایشی این فن آوری می توان به کاهش نیروی انسانی لازم برای نظارت و پرهیز از تماس بین ماموران و بازدید کنندگان پارک اشاره کرد. در یک آزمایش دیگر، در دوران پاندمی COVID-۱۹، ربات Spot با دستگاههای مختلف از قبیل دوربین و تبلت وارد اتاق مریض شدند و دکتر ها بدون مراجعه حضوری از طریق این رباتها علایم بیماری را از مریض پرسیدند تا درباره روند درمان آن مریض تصمیم گیری کنند. محققان اعلام داشته اند که می توان از این ربات برای معاینه بیماران مبتلا یا کووید-۱۹ دربیمارستانها و مراکز درمانی شهر های مختلف جهان استفاده کرد. Spot همچنین برای ارسال محموله هایی از قبیل داروبه افراد مبتلا به کرونا استفاده می شود. هدف اصلی استفاده از این ربات کاهش تماس فیزیکی در دوران پاندمی COVID-۱۹ است.
ردیابی تماس سریع شهر هوشمند سنگاپور ( GovTech’s COVID-۱۹ response)
شاید یکی ازبارزترین فن آوریهای پاسخ به COVID-۱۹ در سنگاپور SafeEntry می باشد، اعلام حضور دیجیتالی ملی که توسط اپلیکیشن گوشی های هوشمند، اسامی افراد، شماره کارت شناسایی و شماره موبایل افرادی که وارد ساختمانهایی از قبیل مدرسه، هتل و فروشگاههایی که حجم تردد تجمع افراد در آنها زیاد است و احتمال انتقال ویروس کرونا وجود دارد ثبت می کند.
به هر ساختمانی کد QR منحصر بفردی داده می شود که به طور مستمر در ورودی ساختمان نمایش داده می شود. به محض ورود، فرد با گوشی هوشمند خود کد را اسکن کرده تا وارد ساختمان شود، بلافاصله تایید فوری را برای نشان دادن به کارکنان امنیتی دریافت می کند تا اجازه ورود به آن فرد داده شود. با هدف تسهیل ردیابی در زمان شیوع، داده ها که توسط SafeEntry جمع آوری شده اند در سرور دولتی به مدت ۲۵ روز ذخیره می شود و در اختیارمسئولان قرار گرفته می شود تا برای کنترل COVID-۱۹ از آنها استفاده کرده و تصمیمات مقتضی را در این راستا بگیرند.
فن آوری دیگری با استفاده از گوشی های هوشمند توسط مقامات شهری سنگاپور راه اندازی شده است که اپلیکیشن TraceTogether نامیده می شود که رویکردی جامعه محور برای مبارزه با گسترش بیماری کرونا داشته و هدف اصلی آن پاسخ سریع در ردیابی تماسهای افراد مبتلا که از آنجا رد شده اند تا از این طریق به افرادی که از آن محل ها عبور می کنند گزارش افراد مبتلا را بدهند.
این اپلیکیشن به کاربران کمک می کند تا اقدامات سریع و لازم را از قبیل گرفتن تب و بررسی علایم آنفلونزا انجام دهند و به محض مشاهده علایم بیماری، با پزشک مجازی خود به صورت آنلاین در تماس باشند. این فرایند باعث قطع زنجیره انتقال ویروس و محافظت بهتر شهروندان و جوامع می شود. زمانیکه گوشی های هوشمند با دانلود(اختیاری) اپلیکیشن TraceTogether در کنار گوشی های دیگر قرار گرفته می شود، آنها از طریق بلوتوث اطلاعاتی از قبیل فاصله بین کاربران و مدت رویارویی را با هم به اشتراک می گذارند که سپس این اطلاعات به صورت رمزگذاری شده بر روی گوشی هر کاربر به مدت ۲۱ روز ذخیره می شود.
این اپلیکیشن ها نشان می دهند که افراد مبتلا در چه مناطقی رفت و آمد داشته اند تا از این طریق نسبت به این موضوع اطلاع داشته باشند. در این شهر، شهروندان از این اپلیکیشن بر روی گوشی های همراه خود می توانند این امکان را به مقامات شهری بدهند که چه کسی یا کسانی بیش از نیم ساعت در فاصله کمتر از دو متری فرد مبتلا ایستاده یا در آن دورو بر بوده است تا آنها از مناطق در معرض خطر و افراد مبتلا اطلاع یابند. برای افراد سالمند و آنهایی که گوشی های هوشمند ندارند از جایگزین این اپلیکیشن بنام TraceTogether Token ارائه می شود. این Tokens به عبارتی اجازه ورودها سیگنالهای هشدار را از طریق بلوتوث دریافت می کنند. داده های رمزنگاری شده بر روی دستگاه ذخیره می شود ودر صورت موافقت می تواند برای کمک به فعالیتهای ردیابی تماس دانلود شوند. بعد از استفاده آزمایشی از این اپلیکیشن، در این بین عده ای نگران لو رفتن اطلاعات شخصی افراد بویژه افراد سالمند در هنگام استفاده از این ردیابهای بلوتوث دار بودند که مقامات شهری اعلام کردند که این ردیابها تراشه های جی پی اس ندارند و دسترسی به اینترنت نیز برای این گوشیها میسر نیست.
علاو بر این اپلیکیشن ها، سنگاپور در جهت کاهش بحران C۰VID-۱۹، اپلیکیشنی بنام FWMOMCare به همت وزارت منابع انسانی راه اندازی کرده است که هدف آن کنترل وضعیت سلامت کارگران خارجی می باشد که بطور موقت درسنگاپور کار می کنند. این قبیل افراد از طریق خود گزارشی تب و سایر علایم شبیه آنفلونزا را گزارش می دهند. اعلان در خانه بمانیم (SHN)، ارسال پیامک که مردم را تشویق می کنند در خانه بمانند از دیگر راهکارهایی که در سنگاپور برای اطلاع رسانی به مردم استفاده می شوند تا در قرنطینه خانگی بمانند. وبسایت MaskGoWhere این امکان را به شهروندان می دهد تا مکانهای تعیین شده را برای دریافت ماسک های دولتی به راحتی پیدا کنند.
این نرم افزارها در فروردین امسال راه اندازی شده است و به طور گسترده ای مورد استقبال شهروندان قرار گرفته است و در حال حاضر تعداد زیادی از شهر های جهان بویژه شهر های هوشمنداز انواع مختلفی از این نوع قبیل نرم افزارها در جهت اطلاع رسانی به شهروندان و کنترل بیشتر این بیماری استفاده می کنند.
در کنار این فن آوریها، سنگاپور مانند سایر شهر های هوشمند از اواخر مرداد ماه سالجاری اقدام به توزیع دستگاههای مانیتورینگ الکترونیکی برای آندسته از مسافران ورودی کشورهای محدود که امکان سفر به این شهر دارند کرده است تا این امکان به آنها داده شوند تا بجای سکونت در مکانهای تعیین شده توسط دولت بتوانند در خانه، خودشان را قرنطینه کنند.
مسافرانی که وارد سنگاپور می شوند ملزم هستند این دستگاهها را که از سیگنالهای GPS و Bluetooth استفاده می کنند به محض رسیدن به خانه هایشان فعال کنند که در این لحظه پیامی دریافت می کنند که باید آن را تایید کنند. علاوه براین، در صورت ترک خانه یا دستکاری بر روی دستگاه پیامی هشدار دهنده به مقامات شهری ارسال می شود تا آنها از تردد این افراد مطلع شوند. اتباع خارجی که از قوانین دوران قرنطینه تخطی می کنند مجوز کاری آنها باطل می شود.
اقدامات مشابه از قبیل استفاده از مچ بندهای الکترونیکی برای ردیابی تردد افراد به مکانهای مختلف در طول دوران قرنطینه در این شهر و سایر شهرهای کشورهای کره جنوبی، هنگ کنگ به کار گرفته شده اند بطوریکه این اقدامات نتایج خوبی برای جلوگیری از گسترش بیماری کرونا داشته اند.
نصب دوربین برای کنترل ترافیک در سرتاسر شهر و تامین امنیت شهری، استفاده از پهپادهای مجهز به دوربین های حرارتی با ارسال پیام های صوتی خودکار برای یادآوری رعایت فاصله اجتماعی به مردم و همچنین نظارت به حرکت افراد، سیستم های مکان یابی، تابلو های نمایشی مختلف برای ارائه اطلاعات و ردیابی، نظارت و تحلیل داده ها در مراکز کنترل و نظارت از دیگر راهکارهای هوشمند شهر نخست هوشمند در سال ۲۰۲۰ در مبارزه با پاندمی کرونا است.