شوشتر، در استان خوزستان واقع شده است. این شهر دارای تاریخ و تمدنی کهن است و تا ابتدای دوره پهلوی، مرکز استان خوزستان بوده و به پایتخت سازه های آبی جهان مشهور است. این شهر به تنهایی ۱۳ میراث جهانی را در خود جای داده است و در دامنه کوه‌های زاگرس قرار دارد.
(برای آشنایی با شهرداری شوشتر کلیک کنید.)
نام
− شوشتر به معنی خوبتر است و چون شهر شوش رو به ویرانی می‌رفت، در شش فرسنگی بنا شد که خوش آب و هواتر و حاصلخیزتر از شوش بود و آن را شوشتر یعنی از شوش بهتر نامیدند.
− برخی اصل واژه شوشتر را «ششدر» احتمال دادند و به این دلیل بوده که این شهر دارای شش دروازه بود.
− بعضی دیگر آن را «شه‌شاتر» یعنی شهر شاه لقب داده‌اند. برخی از تاریخ دانان بر این باورند که نام شوشتر از واژه شوشا یا سوسا یعنی مطبوع و دلپسند، گرفته شده است.
در پایگاه میراث فرهنگی شوشتر وجه تسمیه های دیگری برای شوشتر آمده است:
− شوش به معنای کنارستان و شوشتر به معنای آن سوی کنارستان.
− زن یزدگرد، شوشین دخت نام داشت که دو شهر شوشتر و شوش را بنا نهاد.
− شوشتر از واژه «شوشدر» گرفته شده و به معنای دروازه شوش.
− برخی پیوند واژه شوشتر را با «تیشتر» (الاهه باران، ایزدبانوی آب آفرین) می‌دانند.
پیشینه
اول شهری که پس از توفان نوح بنا نهادند، شوش و شوشتر بود. برخی مورخان گفته‌ا ند که شوشتر را هوشنگ پیشدادی بنایان نهاد.
عده ای، از وجود قلعه سلاسل و نهر دارا یا داریوش شوشتر حکایت می‌کنند که این آبادی شوشتر را در دوران هخامنشی اثبات می‌کند. از دوران اشکانیان نیز باستان شناسان اشیا و سفال‌های بسیاری در محدوده شهر شوشتر کشف کرده اند. اما شوشتر در زمان ساسانیان از شهرهای مهم ایران بوده و توجه حکومت را بسیار به خود معطوف کرده است. در دوران ساسانیان، تأسیسات آبی عظیم و پیچیده ای در شوشتر ساخته شده‌است که اکنون از مجموعه آن‌ها به‌عنوان بزرگ‌ترین موزه آبی دنیا یاد می‌کنند. سدها، پل ها، آسیاب‌ها و کانال‌های بسیاری از آن دوران در شوشتر به یادگار مانده است.
دوران اسلامی: در دوران اسلامی، شوشتر از نظر علمی، فرهنگی و معارف اسلامی به مرحله ای رسید که همواره مورد توجه بود و در تمام دوران اسلامی مرکز حکومتی خوزستان بوده است. در دوره صفویه شخصی به نام واخشتوخان از طرف دربار به حکمرانی شوشتر گماشته شد. این شخص در شوشتر دست به عمران و آبادی زد. از وقایع مهم دوران قاجار می‌توان به همه گیری بزرگ طاعون در خوزستان و شوشتر در سال ۱۲۴۷ هجری قمری اشاره کرد که نیمی یا بیش از نیمی از مردم شوشتر از گزند آن در امان نماندند. از دیگر موارد مهم، کشف نفت در نزدیکی شوشتر در محلی به نام نفتون در سال ۱۳۰۹ قمری (۱۹۰۱ میلادی) بود. در ابتدای دوره پهلوی با احداث راه آهن و مخالفت روحانیت با عبور آن از شوشتر و بی رونق گشتن کشتیرانی در کارون شمالی، شوشتر موقعیت بندری خود را از دست داد و متعاقب رکود اقتصادی در شوشتر، مرکزیت ایالت خوزستان به بندر ناصری (اهواز امروزی) منتقل شد.
جغرافیا
شوشتر از اطراف با شهرستان‌های اهواز، دزفول، گتوند، هفتکل، مسجد سلیمان، شوش و باوی هم‌مرز است و در ۳۲٫۰۲° شمالی ۴۸٫۸۳°شرقی واقع شده است. شوشتر با مساحت ۲۴۳۶ کیلومتر مربع در شمال استان خوزستان کشور ایران، بین ۴۸ درجه و ۳۵ دقیقه تا ۴۹ درجه و ۱۲ دقیقه طول شرقی از نصف النهار گرینویچ و ۳۱ درجه و ۳۶ دقیقه تا ۳۲ درجه و ۲۶ دقیقه فرض شمالی از خط استوا قرار گرفته است. از لحاظ طبیعی، دامنه های پایانی کوه‌های زاگرس، مرز شرقی این شهرستان و رود دز مرز غربی این شهرستان را تشکیل می‌دهد. میانگین ارتفاع شهرستان شوشتر از سطح دریا ۱۵۰ متر و ارتفاع نقطه مرکزی شهر شوشتر از سطح دریا ۶۵ متر است. کوه‌های مشرف به شوشتر فدلک نام دارند که پایان چین خوردگی‌های زاگرس در جلگه خوزستان هستند.
آب و هوا: شوشتر دارای زمستان و پاییزی مدیترانه ای است و زیست بوم سرسبز آن از پایان زمستان تا اوایل بهار، بسیار دلپذیر است. این شهر با زیست بوم زیبای جلگه‌ای کوهپایه‌ای و کوهستانی خود در سراسر سال و به ویژه در روزهای نوروز، پذیرای شمار بسیاری از گردشگران است. گرم‌ترین و سردترین ماه‌های سال این شهر به ترتیب تیر و دی است میانگین دمای سالیانه آن ۲۷٫۲ درجه سانتیگراد و متوسط بارندگی سالیانه، ۳۲۲ میلی‌متر است.
فرهنگ
زبان، گویش، لهجه: گویش شوشتری از گویش‌های زبان فارسی است و البته زبان لری و زبان عربی نیز در میان اقوام مربوط، به کار می رود.
جمعیت
جمعیت شهر شوشتر طبق سرشماری سال ۱۳۹۵ برابر با ۱۰۱٬۸۷۸ نفر بوده است.
جاذبه ها
سازه های آبی شوشتر، کانال داریون، بند میزان، پل شادروان، قلعه سلاسل، بند ماهی بازان، بند لشکر، دخمه زرتشتی...
رهآورد
حلوای زردک، سبزی سرخ شده، ارده، ترشیجات
اقتصاد
شوشتر علاوه بر خاک آبرفتی دامنه زاگرس که بسیار حاصلخیز است، دارای معادن گچ، آهک، سنگ ساختمانی، شن و ماسه است. جنگل‌های بزرگی به صورت بیشه نیز در میان شاخه های مختلف رودخانه کارون وجود دارند.
منبع
ویکی پدیا
مجله سفر و گردشگری علی بابا
