یکی از مهم ترین چالش ها در طراحی فضای شهری و برنامه ریزی شهری، موضوع اکوسیستم و زیست بوم شهرها است. بحران مدرنیته، شهرنشینی و آلودگی هوا، باعث ایجاد آسیب های زیادی به محیط زیست در نقاط مختلف دنیا، شده است. امروزه، برنامه ریزان شهری در تلاش هستند تا با بهره گیری از اصول مدیریت شهری به ایجاد شهرهایی سبزتر و سالم تر، کمک کنند. با وجود تلاشهای بسیار برای کاهش اثرات گرمایش زمین و آلودگی هوا، همچنان هر ساله بسیاری از افراد از انواع بیماری های ناشی از آلودگی شهرها، رنج می برند. با این حال، شهرهایی نیز وجود دارند که در لیست سبزترین شهرهای جهان قرار دارند و با سلامت هر چه بیشتر کره زمین، همراهی می کنند. در اکثر شهرهای سبز دنیا با وضع قوانین و آیین نامه های زیست محیطی، حذف سوخت های فسیلی، استفاده از هر مکانی تا حد امکان برای ایجاد فضای سبز بکر و زیبا، عدم تردد ماشین در بعضی از مکان ها، تلاش برای پیوستن به شهرهای عاری از کربن، استفاده از مراتع و گل و گیاه، ایجاد باغ های گیاه شناسی، عدم ورود وسایل نقلیه ای که آلودگی ایجاد می کنند و استفاده از وسایل نقلیه ای که استانداردهای خاصی دارند، کاهش انتشار گازهای گلخانه ای و... از جمله مواردی هستند که برای طراحی این شهرها، در نظر گرفته می شود. در ادامه به معرفی بعضی از این شهرها پرداخته ایم.
ریکیاویک، ایسلند
کشور ایسلند یکی از آرامترین مکانهای جهان برای زندگی و گذراندن ایام تعطیلات به شمار میرود که از جاذبه های بسیاری نظیر چشم اندازهای بینظیر و چشمههای آب گرم برخوردار است. ریکیاویک، پایتخت و بزرگترین شهر در ایسلند با جمعیتی بیش از ۱۲۶ هزار نفر، در جنوب غربی کشور و در ساحل جنوبی خلیج فاکسا واقع شده است. همین جمعیت کم ریکیاویک باعث شده اقدامات مقامات آن در زمینه پایدارسازی شهر با موفقیت مواجه شود و آن را در لیست سبزترین شهرهای جهان قرار دهد. مدیران شهر در نظر دارند از طریق ترویج پیادهروی، دوچرخه سواری و همچنین استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی در میان مردم، تا سال ۲۰۴۰ انتشار گازهای آلاینده در پایتخت ایسلند را به حداقل برسانند. جایگزین کردن اتوبوسهای هیدروژنی با نوع مرسوم کنونی شهر، یکی از اهداف مقامات ریکیاویک به حساب میآید که آنها را در ترویج استفاده از وسایل نقلیه عمومی یاری خواهد کرد. همچنین، در حال حاضر شهردار ریکیاویک میلیونها کرونای، واحد پول ایسلند، برای احداث پیادهراهها و مسیرهای دوچرخهسواری هزینه میکند و در نظر دارد کارکنان شهر را از طریق حمایت مالی خود، به استفاده از خودروهای الکتریکی تشویق کند.
ونکوور، کانادا
کلانشهر ونکوور، واقع در جنوب غربی استان بریتیش کلمبیا در کشور کانادا، از نظر جغرافیایی بسیار جایگاه خوبی دارد چرا که در میان اقیانوسها، جنگلها و کوههای متعددی قرار گرفته است. برنامه ریزان نوآوریهای شهر سبز در این نقطه از جهان را، از سالها یا حتی دهه های قبل آغاز کرده و توانستهاند آن را به یکی از بهترین شهرهای دوستدار محیط زیست تبدیل کنند. ونکوور یکی از نقاط جهان با کمترین انتشار گاز دی اکسید کربن به حساب میآید که به لطف مقامات کانادایی هر روز از میزان گازهای آلاینده در آسمانهای آن کاسته میشود. ساکنان شهر طی چند سال اخیر با افزایش ۲۳ درصدی مشاغل سبز رو به رو بوده اند و استراتژیهای زیادی در جهت ترویج پیادهروی و دوچرخهسواری در شهر انجام شده است.
هلسینکی، فنلاند
بسیاری از گردشگران در انتخاب مقصد سفر خود، هلسینکی پایتخت فنلاند را بهترین گزینه پیش روی خود میدانند، چرا که از پایدارترین و سبزترین شهرهای جهان به حساب میآید. گردشگری یکی از کلیدی ترین مولفه ها در رونق گردشگری پایتخت فنلاند به حساب میآید که در سبزسازی شهر نیز نقش مهمی ایفا کرده است. در واقع، بیش از ۷۴ درصد از هتلهای ونکوور در لیست بهترین سازه های دوستدار محیط زیست کشور قرار گرفتهاند، چرا که در اغلب آنها، تأمین نیرو از طریق انرژی تجدید پذیر صورت میگیرد. البته مقامات شهر در نظر دارند تا اقدامات بیشتری برای سبزسازی آن در تمام جنبه ها، از خوراک گرفته تا آب، مدیریت مواد زائد و مصرف انرژی انجام دهند. مهمتر از همه اینکه Viikki منطقهای سبز با ۲۳ هکتار مساحت است که مقامات آن از طریق پیادهسازی پروژههای متعدد، استفاده از پنلهای خورشیدی در ساختمانها و سیستمهای انرژی بادی در نظر دارند در پایدارسازی هر چه بیشتر شهر بکوشند.
البته تعداد شهرهای سبز دنیا به این سه مورد، ختم نمی شوند و به لیست شهرهای دوستدار محیط زیست، می توان به گوتنبرگ در سوئد، سیدنی در استرالیا، پراگ در جمهوری چک، رم در ایتالیا، برن در سوئیس، هامبورگ در آلمان و ریگا در لتونی و... نیز اشاره کرد.
منبع
ایمنا