رشد جمعیت و شهرنشینی، همزمان باعث افزایش نرخ تولید پسماند شده است که فقدان مدیریت به موقع و صحیح، اثراتی منفی بر زندگی انسان و محیط زیست او خواهد گذاشت. از آنجایی که بیشتر هزینه های مدیریت پسماند صرف جمع آوری و حمل و نقل پسماندها می شود، پیدا کردن راهکارهایی برای کنترل هزینه های هنگفت این بخش ضروری است. انباشته شدن مواد پسماند و انتشار زیاد گاز دی اکسید کربن از مهم‌ترین پیامدهای شهرنشینی به حساب می‌آید که این رویداد مخرب ممکن است تا سال ۲۰۵۰ به ۶۸ درصد برسد.
از سوی دیگر، امروزه در سطح جهانی، فناوری های هوشمند سازی به عنوان راهکارهایی برای مقابله با چالش ها در حوزه های مختلف مانند کشاورزی برای بهبود تولید کشت و صنعت، حمل و نقل و همچنین مدیریت پسماند بکار گرفته شده اند که باعث ایجاد مفهومی به نام شهر هوشمند شده اند.
یکی از مقوله هایی که مفهوم شهرها را متحول کرده و باعث شده تا آنها راهکارهای راحت تر و هوشمندانه تری برای رویدادها و نیازهای مختلف داشته باشند، اینترنت اشیاء است که در آن بسیاری از موارد و زیرساخت ها با فناوری های جدید سخت افزاری و نرم افزاری ادغام می شوند. در موضوع جمع آوری پسماند نیز تلاش هایی در جهت هوشمند سازی آن صورت گرفته است.
محققان پیش‌بینی کرده‌اند تا ۳۰ سال آینده چند میلیارد نفر از مردم جهان به سمت مناطق شهری روانه می‌شوند و برای همیشه در آنجا ساکن می شوند. در این صورت، چالش‌های مدیران شهری به شکل قابل توجهی افزایش خواهد یافت، چرا که بیشتر شدن جمعیت، نتایج زیادی مانند کمبود فضا برای سکونت و انباشته شدن ضایعات در گوشه و کنار شهر را در پی خواهد داشت که این اتفاق در جای خود می‌تواند منجر به تولید گازهای گلخانه‌ای و در نهایت آلودگی هوا و افزایش اثرات جزایر گرمایی شود.
البته برنامه‌ریزان شهری در بسیاری از شهرهای هوشمند دنیا از هم‌اکنون در تلاش برای به حداقل رساندن اثرات منفی ناشی از افزایش شهرنشینی هستند، به ویژه در بخش مدیریت پسماند که بسیار موفق عمل کرده اند. در این مقاله به معرفی بهترین شهرهای هوشمند جهان پرداخته ایم که با استفاده از فناوری دیجیتال، سیستم‌های مدیریت پسماند خود را بهینه کرده‌اند.
هلسینکی، مدیریت هوشمند ضایعات زیرزمینی
هلسینکی؛ پایتخت فنلاند، میزبان یکی از پیشرفته‌ترین سیستم‌های زیرزمینی مدیریت پسماند با عنوان سیستم جمع‌آوری خودکار ضایعات است که از طریق لوله‌های پلاستیکی پنهان شده در زیر زمین، آن ها را به سمت مرکز پردازش مواد پسماند هدایت می‌کند. عملکرد فناوری بازیافت مواد زائد شهر به این صورت است که سطل‌های زباله بزرگی به رنگ‌های مختلف در سراسر شهر نصب شده که هر یک مخصوص جمع‌آوری ماده خاصی نظیر کاغذ و پلاستیک است. موادی که در آنها قرار می‌گیرد به وسیله لوله‌ای که از زیر زمین به آن وصل شده است، به مرکز پردازش ضایعات منتقل می‌شود.
در حال حاضر تنها جزیره Jätkäsaari هلسینکی تعداد ۸۰۰ کانتینر هوشمند ضایعات را داراست که روزانه بیش از ۱۹ تن ضایعات را از طریق مسیری به طول ۲. ۶ مایل در لوله‌های زیرزمینی به سمت مقصد هدایت می‌کند.
برانزویک شرقی، شبکه مردمی بازیافت
مدیران برانزویک شرقی، شهری در ایالت نیوجرسی ایالات متحده با هدف مدیریت موفق مواد پسماند، برنامه‌ای به نام فناوری شبکه بازیافت را به کار گرفته اند که طی آن، تعامل بین شهروندان و مقامات شهری نیز به طور قابل توجهی افزایش یافت. در این راستا، نرم‌افزاری در اختیار ساکنان سراسر شهر قرار گرفته که آنها را به کاهش تولید ضایعات و حتی استفاده دوباره از موادی که سال‌ها تلنبار کرده‌اند، تشویق می کند.
بدون شک سهیم‌سازی مردم در مدیریت مواد زائد، نقش مهمی در به حداقل رساندن اثرات ناشی از انباشته شدن ضایعات ایفا می‌کند و آنها را به کاهش تولید این مواد تحریک می‌کند. تحقیقی که در مورد بازخورد بکارگیری نرم‌افزار برانزویک شرقی در بخش مدیریت ضایعات انجام شد، نشان داد از زمانی که مردم نرم‌افزار جدید را روی گوشی‌های تلفن همراه خود نصب کرده‌اند، گرایش آنها به بازیافت ضایعات بیشتر شده و در عین حال، تعامل بین این افراد و مدیران شهری نیز تقویت شده است.
نیترا، بهینه سازی جمع آوری ضایعات
کمپانی‌های مختلف بازیافت در نیترا، شهری نسبتاً کوچک در اسلواکی، از اینترنت اشیا برای بهبود جمع‌آوری ضایعات و استفاده دوباره از آنها بهره می‌گیرند. یکی از شرکت‌های معروف بازیافت شهر به نام Sensoneo Analytics برای مدیریت ضایعات از فرآیندی هوشمند استفاده می کند که در این استراتژی، سنسورهای متعددی روی سطل‌های زباله نصب شده و افراد مسئول را از پر شدن آنها آگاه می‌کند و در نتیجه، پیش از سرازیر شدن آنها، عملیات تخلیه انجام می‌شود.
علاوه بر این، نرم‌افزاری نیز در اختیار کارکنان این کمپانی قرار دارد که زمان و چگونگی جمع آوری مواد زائد در گوشه و کنار شهر را اطلاع می‌دهد. در نتیجه، کامیون‌های جمع آوری مواد زائد با انتخاب سریع‌ترین مسیر، خود را به محل انباشته شدن ضایعات می‌رسانند و عمل انتقال آن به مرکز پردازش را انجام می‌دهند که این عمل، علاوه بر مزایای حفظ محیط زیست، صرفه‌جویی در منابع، زمان و هزینه را در پی دارد.
سانفرانسیسکو، کمپوست پسماندهای خوراکی
در سانفرانسیسکوی آمریکا، قانونی اجباری برای کمپوست مواد غذایی اعمال شد و طبق آن مقرر شد تا سال ۲۰۲۰، شهر به هدف صفر ضایعات دست یابد. برای این هدف، مقامات از اینترنت اشیا، تحلیل داده‌ها و هوشمندسازی هر چه بیشتر شهر بهره گرفتند و توانستند یک سیستم بازیافت بسته به وجود آورند تا شهری پاک‌تر و سالم‌تر برای ساکنان به ارمغان آورند.
با این نگاه، دستگاه‌هایی نوری برای دسته‌بندی ضایعات مورد استفاده قرار گرفته شد که مجهز به سنسورهایی برای کمک به جداسازی مواد غذایی قابل کمپوست و سایر ضایعات قابل بازیافت بود. افرادی که برای کار با این دستگاه‌ها مشغول به کار شدند، با استفاده از داده‌ها بر فرآیند جمع‌آوری و دسته‌بندی ضایعات نظارت می‌کنند. طبقه‌بندی مواد زائد مصرف انرژی را به حداقل می‌رساند، تولید و بازیافت را بهینه می‌کند و در نهایت، کمپوست مواد به بهترین شکل ممکن انجام می‌شود.
