توسعه حمل و نقل فعال، فرصتی که کرونا به شهرها داد

به گزارش شهر، مهدی حسن‌زاده، مشاور توسعه دوچرخه سواری و پیاده مداری در کشور در وبینار "توسعه پایدار حمل و نقل فعال با توجه به نقش پیاده روی و اثرات آن بر سلامت شهروندان" ضمن اشاره به اینکه پیاده روی در ذهن عامه شهروندان، مدیران شهری و دیگر مسئولان به عنوان یک مد حمل و نقلی شناخته نمی‌شود، بیان کرد: این درحالی است که پیاده روی دو بُعد دارد.

یک؛ ورزش و دو؛ شیوه استاندارد و رسمی مناسب حمل و نقلی. بعد دوم پیاده روی در ایران به خوبی تبیین نشده است. حسن زاده با تأکید بر اینکه ۲۵ تا ۳۰ درصد جابجایی‌های روزانه در شهرهای مختلف جهان به صورت پیاده انجام می‌شود، گفت: اما این سهم در ایران کمتر است و سهم خودروی شخصی برابر با ۵۰ درصد اعلام شده است. پیاده روی و دوچرخه سواری در کنار بُعد سلامتی از منظر اقتصادی نیز یک سود چندمنظوره است.

به گزارش خبرگزاری شهر، توسعه حمل و نقل فعال (پیاده روی و دوچرخه سواری) راهکاری نوین در شهرهای دنیا شناخته می‌شود. توسعه شهرها با رویکرد حمل و نقل فعال، باز طراحی خیابان‌های شهری با رویکرد خیابان زندگی (Livable Street) و خیابان سلامت (Healthy Street) مفاهیمی جدید در دنیا هستند. سراسر جهان از فرصت پاندمی کرونا و تغییری که رخ داد، بهره بردند. برای اینکه فاصله اجتماعی رعایت شود، مطلوبیت حمل و نقل عمومی به علت عدم رعایت فاصله گذاری اجتماعی کاهش پیدا کرد. عرض خیابان‌های مرکزی شهرها کاهش یافت و به مسیر دوچرخه و پیاده اضافه شد.

مشاور توسعه دوچرخه سواری و پیاده مداری در کشور در ادامه افزود: در کشوری نظیر ایران اتفاق بالعکسی رخ داد و سهم حمل و نقل عمومی در پایتخت به سمت سهم خودروی شخصی اضافه شد. سراسر جهان با کاهش حمل و نقل عمومی، محدودیت استفاده از خودروهای شخصی را بیشتر کرد. میزان سهم استفاده از دوچرخه در تعدادی از شهرهای جهان در شش ماه گذشته دوبرابر شده است. این فرصت همچنان در ایران به غنیمت شمرده نشده است.

او درباره مهم‌ترین مانع برای توسعه حمل و نقل فعال، گفت: هنوز نگرش سنتی سیاست‌گذاران و مدیران شهری روی روان سازی ترافیک خودروها است. ۸۰ تا ۹۰ درصد سفرها در بیشتر شهرهای ایران به جز تهران کمتر از ۵ کیلومتر است. یعنی می‌توان ۸۰ تا ۹۰ درصد سفرهای درون شهری ایران را هدف گذاری کرد و به سمت حمل و نقل فعال یعنی دوچرخه سواری و پیاده روی سوق داد. سفرهای کمتر از یک کیلومتر به صورت پیاده و یک کیلومتر تا ۵ کیلومتر را می‌توان با دوچرخه انجام داد.

مشاور توسعه دوچرخه سواری و پیاده مداری در کشور درباره بُعد سلامتی حمل و نقل فعال بیان کرد: اگر شخصی فعالیت روزانه خود را به صورت حمل و نقل فعال (دوچرخه سواری و پیاده روی) انجام دهد، ۳۵ درصد کمتر به دیابت نوع ۲، ۲۰ تا ۳۵ درصد کمتر به بیماری‌های قلبی، ۲۰ تا ۳۵ درصد کمتر در معرض مرگ، ۲۰ تا ۳۰ درصد کمتر دچار استرس، ۲۰ تا ۳۰ درصد کمتر آلزایمر و ۲۰ تا ۵۰ درصد کمتر به انواع سرطان مبتلاء می‌شود.

او با تأکید بر اینکه توسعه دوچرخه سواری و پیاده مداری تنها به شهرداری‌ها مربوط نمی‌شود، افزود: بلکه یک اقدام فرابخشی است که دستگاه‌هایی چون وزارت بهداشت، وزارت ورزش، آموزش و پرورش، سازمان‌های مردم نهاد، فدراسیون‌های دوچرخه سواری و ... باید در توسعه آن نقش داشته باشند.

مشاور توسعه دوچرخه سواری و پیاده مداری در کشور در پایان، داشتن خودرو را حق هر شهروندی دانست و گفت: همه شهروندان حق دارند که یک خودرو داشته باشند تا در مسیرهای طولانی و سفرهای بیرون از شهر از آن استفاده کنند. اما استفاده از خودرو در معابر شهری یک امتیاز است که شهرداری‌ها می‌توانند این امتیاز را محدود کنند.