در مراسم اختتامیه هفتمین جشنواره پژوهش و آموزش در مدیریت شهری و روستایی که همزمان با دوازدهمین جشنواره پژوهش و نوآوری در مدیریت شهری برگزار شد، جمعی از صاحب نظران و مدیران ارشد، تاثیر کرونا بر اداره شهر را بررسی کردند.
به گزارش روابط عمومی سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور، عبدالرضا رحمانی فضلی وزیر کشور در بخشی از پیام خود به این جشنواره با اشاره به اینکه یکی از نکات قوت این دوره جشنواره اختصاص محور ویژه آن به موضوع تاب‌آوری شهری بوده است، بیان نمود: در این یک سال اخیر که با شیوع جهانی ویروس کرونا، جوامع شهری و روستایی درگیر شده‌اند و وجوه مختلف زندگی انسانی از ابعاد اقتصادی و مهندسی گرفته تا ابعاد اجتماعی و خانوادگی تحت‌الشعاع قرار گرفته، رویکرد به پژوهش و به‌کارگیری یافته‌های آن برای ارتقای تاب‌آوری شهرها و انسان‌ها، اهمیت دوچندانی پیدا کرده است.
وزیرکشور همچنین اظهار کرد: این همه‌گیری بیماری که هنوز هم با راه‌کار پزشکی قاطعی همراه نشده است، مصداق یک «مسئله جهانی» است که باید با «راه‌کارهای محلی» به پاسخگویی آن پرداخت و مسیر یافتن این راه‌کارهای محلی بدون شک از پژوهش عبور می‌کند.
پروفسور پیتر کارل کرزل، بنیانگذار و رئیس پروژه رقابت جهانی شهری (GUCP) در این زمینه در ارتباط مجازی با جشنواره در تهران گفت: کووید-۱۹ بیشتر شهرها را تحت تاثیر قرار داده و در این میان یکی از مهم ترین موضوعات تاثیری است که کووید-۱۹ بر خود مرکز شهر خواهد گذاشت؛ با ماندن کارمندان و کارگران در خانه افراد کمتری به رستوران‌ها و فضاهای اجتماعی و فرهنگی و همچنین فروشگاه‌های بزرگ و سایر فروشگاه‌های خرده فروشی مراجعه میکنند.پروفسور پیتر کارل کرزل، توضیح داد: هر دو بخش اجتماعی و خرده فروشی، به شدت تحت تاثیر پیامدهای این همه گیری قرار گرفته اند. در نهایت بسیاری از شرکت‌ها احتمالا به این نتیجه خواهند رسید که به تمامی فضای فعلی اختصاص یافته به شرکت احتیاج ندارند و در فضای کمتر هم می توانند از پس کار برآیند.
وی همچنین اظهار کرد: همه گیری کووید-۱۹ در حال حاضر تقریبا در تمام شهرهای بزرگ ایالت متحده تاثیر منفی بر بازار املاک تجاری داشته ولی همه گیری تاثیر مثبت بر شهرهای کوچکتر، تا حدی دوردست و نیز شهرهایی دارد که این کارمندان اکنون از آن جاها کار میکنند، داشته است.
بنیانگذار و رئیس پروژه رقابت جهانی شهری (GUCP)، با بیان اینکه این اجتماعات جذاب، اغلب برای تفریح به جنگل‌ها و دریاچه‌ها نزدیکتر هستند، افزود: این مناطق دارای محلات صمیمی، امکانات شهری مانند تسهیلات فرهنگی، امنیت عمومی، مدارس بهتر و فضاهای شهری قابل پیاده روی یا دوچرخه سواری هستند و به میزان قابل توجهی این تعادل از شهرهای بزرگ به احتماعات کوچکتر منتقل شده است که قبلا مورد غفلت واقع شده بود.
این استاد دانشگاه گفت: تاثیرات کووید-۱۹ بر شهرهای بزرگ و اجتماعات دور دست کوچکتر به تدریج آشکار می شود اما گزارشات اولیه تغییراتی با نتایج مثبت را برای جوامع کوچکتر نشان می دهد در حالی که اثرات مثبت کمتری برای بزرگترین شهرها داشته است. سال آینده پیامدهای دورکاری باید بیشتر روشن شود.
همچنین در ادامه مراسم اختتامیه هفتمین جشنواره پژوهش و آموزش در مدیریت شهری و دوازدهمین جشنواره پژوهش و نوآوری در مدیریت شهری، خانم مالواجرد معاون معماری و شهرسازی وزارت راه و شهرسازی و رئیس شورای عالی معماری و شهرساز کشور در پیامی ویدیویی گفت: قطعا باید برای مواجهه با بیماری‌های ویروسی در آینده در سرانه‌های کاربری زمین بازنگری‌هایی انجام شود. همچنین در نوع ضوابط و مقرراتی که در طرح های توسعه و عمران دیده می شود نیز باید تغییرات ایجاد کرد.
وی همچنین گفت: شورای عالی شهرسازی و معماری ایران به عنوان بالاترین مرجع و نهاد حاکمیتی درخصوص سیاستگذاری و برنامه‌ریزی‌های حوزه شهر موافقت کرد تا سند ملی تاب‌آوری شهری در خصوص بیماری‌های اپیدمیک را نیز به مجموعه اسنادی که درشورای عالی شهرسازی و معماری تهیه می‌شود، اضافه کند.
مالواجرد همچنین اظهار کرد: به این دلیل که بیماری کرونا موضوعی است که به یک باره همه با هم با آن مواجه شدند شاهد آن بودیم که بعضا بنا بر مطالعات و پژوهش هایی که انجام می‌شد، شاید یک پاسخ هایی برای حل مشکلات ارایه می‌شد ولی همین پاسخ‌ها نیز در عرض چند ماه بعد باز هم تغییر میکرد یا به کلی زیر سوال میرفت. بود. اما به طور کلی در ۸ حوزه بین صاحب نظران و پژوهشگران اتفاق نظر وجود دارد. اینکه قطعا باید در سرانه های کاربری زمین بازنگری هایی انجام شود. همچنین لزوم تغییر در نوع ضوابط و مقرراتی که در طرح های توسعه و عمران دیده می شود، در مناسب سازی مبلمان شهری و در خوشه بندی توسعه شهری در سطح محلات، مدیریت مالی تاب آور، اقتصاد پشپتبان شهرها از دیگر موارد است. حمل و نقل، نهاد سازی مدیریت محلات و حمایت از گروه های آسیب پذیر از موضوعات مهمی است که مورد تاکید قرار می گیرد.
وی ادامه داد: کمبود فضاهای درمانی در مقیاس محله یکی دیگر از موارد بود. به هر حال بیمارستان های تخصصی بنا بر ضرورت های مدیریت بحرانی پاسخگویی لازم را داشتند اما در فضای محله و در سطح ناحیه و یا کمپ های محله‌ای که بنا بر مواجهه با حرکت سینوسی شیوع بیماری کرونا که گرفتاری هایی را برای شهروندان داشت، کمبود به وضوح حس شد.
مالواجرد تغییر در الزمات طراحی را یکی دیگر از موارد دانست و گفت: بعضا فضاهای چند منظوره برای پاسخگویی به نیازهای متفاوت نیاز است. این‌ها مواردی بود که بر آن تاکید شده است و در حال حاضر نیز در حال بررسی است که این تغییرات باید در نوع پیشنهاداتی که در طرح های توسعه و عمران می شود حتما مورد توجه ویژه قرار گیرد.
مهدی جمالی نژاد رئیس سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور هم در این جشنواره گفت: امسال نیز این جشنواره با توجه به مشکلاتی که در شهرها و روستاها در یکسال اخیر وجود داشته و مدیران انواع بحران‌ها را در شهرها و روستاها تجربه کرده‌اند، می‌تواند موثر باشد. مضاف بر اینکه به اعتقاد بنده شهرهای انعطاف‌پذیر می‌تواند در این حوزه موثر باشد و نگاه به این موضوع می‌تواند به جشنواره کمک کند.
وی با اشاره به اینکه رشد شهرنشینی و تغییرات جمعیتی در دهه‌های اخیر باعث بروز چالش‌های جدیدی در شهرها و روستاهای کشور شده و مسائلی مانند مهاجرت، حاشیه نشینی، فقر شهری و روستایی، تخریب محیط زیست، تغییرات آب و هوا، بهداشت عمومی، مخاطرات و بلایا، شکاف توسعه بین مناطق، گسل‌های اجتماعی ایجاد کرده است، تاکید نمود: در این زمینه پژوهش، ابزاری اساسی برای تصمیم‌گیری با کیفیت برای مدیریت شهرها و روستاهاست و ادغام یافته‌های تحقیق در فرآیندهای سیاستگذاری کمک می‌کند تا مدیران به طور موثر در مورد ماهیت تصمیمات و ملاحظات مختلفی که باید در فرآیند تصمیم گیری گنجانده شود، بیش از پیش تامل کنند.
همچنین در بیانیه پایانی این جشنواره هم آمده: همانطور که برخی آثار منتخب و بطور خاص نوشته‌های بسیاری از استادان و مدیران در ویژه‌نامه جشنواره دوازدهم، نشان می‌دهد، همه‌گیری بیماری کرونا بار دیگر به شکل جدی نارسایی و ضعف‌های شهرهای ما را آشکار کرد. شهرهایی ناپایدار که به ویژه با خودرو محوری، فقدان نگاهداشت فضای سبز و نابرابری‌های اجتماعی و فرهنگی فاقد تاب‌آوری کافی در برابر این مشکل جدید بود، مطابق آمار رسمی روزانه ۱۰۰ ها نفر و احتمالا چند برابر آن را در کشور به دام مرگ کشاند.
در ادامه این بیانیه آمده: بخش مهمی از سیاسگذاری و اقدام باید در اختیار مدیریت محلی باشد که با حمایت از توانمندسازی و ظرفیت‌سازی در آنها به برپایی حکمروایی محلی ختم شود. امری که بسیج منابع نوین مردمی را باعث شده و هم‌افزایی تلاش‌های سطوح ملی و منطقه‌ای در چاره‌جویی مشکلات را به بار می‌آورد. به تعویق انداختن این واگذاری اختیار و یا تضعیف مدیریت های محلی در شرایط کمبودها و تحریم‌های دشمنان کشور، جامعه شهری را در برابر مشکلات به وضعیت بحرانی می‌رساند.
