شهرستان ملارد، یکی از شهرستان‌های استان تهران می‌باشد. این شهرستان از بخش مرکزی، بخش صفادشت، منطقهٔ مارلیک و سرآسیاب تشکیل شده است. مرکز این شهرستان، شهر ملارد می‌باشد. شهرستان ملارد از شمال با فردیس، از جنوب با دهستان جوقین، از مشرق با شهریار و از مغرب با ماهدشت هم‌جوار است.
(برای آشنایی با شهرداری ملارد کلیک کنید.)
نام
علت نامگذاری شهر کنونی ملارد به این نام به درستی مشخص نیست و در این زمینه چندین دیدگاه وجود دارد :
– ملارد به معنای گندم زار بوده و با توجه به اینکه کشتزارهای گندم در پیرامون ملارد کنونی در گذشته، فراوان وجود داشته، این شهر و منطقه به نام ملارد نامور گردیده است.
– دیگر دیدگاه اینکه، از این محل و جایگاه کنونی ملارد در برخی نوشته ها ی تاریخی به نام مرند نام برده شده است که در گذر زمان به ملارد تغییر یافته است.
– ملارد خلاصه شده اصطلاح ترکی مال ات یر یعنی محل نگهداری مال و اسب بوده است که در گذر زمان به ملارد تغییر یافته است.( زبان بیشتر بومیان ملارد ترکی می باشد.)
– ملارد تغییر واژه های "محل آرد " بوده است. با توجه به موقعیت این منطقه در زمینه تولید گندم و نیز وجود آسیاب هایی در این منطقه که گندم های تولیدی منطقه را به آرد تبدیل می کرده اند.(یکی از محلات اصلی ملارد کنونی، سرآسیاب می باشد که در محل خیابان امام خمینی فعلی سرآسیاب، آسیاب هایی وجود داشته است.)
پیشینه
مهمترین نقطه تاریخی که در حوزه حریم کنونی ملارد وجود دارد، تپه باستانی بالکین در ۴۰۰ متری جنوب روستای مهرچین است که وسعتی بیش از ۱۰ هکتار دارد. سفال‌های به دست آمده از بالکین نشان از استقرار فرهنگ عصر آهن ۱، ۲ و۳ را دارد و میتوان گفت تمدنی بیش از ۵ هزار ساله دارد از دیگر نقاط تمدن کهن اطراف ملارد می توان به آتشکده تخت رستم مربوط به دوران اشکانیان و ساسانیان تپه باستانی ارسطو مربوط به دوران پیش از تاریخ و سنگ نوشته های کهن کوه کفترلو اشاره کرد.
در نزدیکی بافت شهری ملجا دو امامزاده جلیل القدر قراردارد؛ یکی امام زاده قاسم علیه السلام از نوادگان امام حسن مجتبی علیه السلام که در کنار کوه روستای بیدگنه واقع شده و دیگری امامزاده ابراهیم علیه السلام که از فرزندان امام علی النقی علیه السلام می باشد و در محل آرامستان فعلی شهر ملارد قرار دارد. با توجه به ظرفیت های کشاورزی ملارد و دارا بودن آب کشاورزی مناسب و زمین های حاصلخیر، بهاءالدین کهبد در سال ۱۳۱۷ با دو تن از دوستان خود به اسامی ثلاث و آصف تاج بخش زمین های ملارد را از اداره خالصه به قیمت۱۵۲ هزار تومان و آن هم به صورت اقساط خریداری نمودند.
کهبد چندی بعد، سهم دو شریک خود را نیز از آنان خریداری و به تنهایی مالک تمامی اراضی ملارد گردید. اسناد موجود نشان می دهد برخی از کهبد شکایت نموده اند که علی الظاهر به نتیجه نرسیده و کُهبُد پس از مالکیت بر تمامی اراضی با استفاده از استعداد و قدرت بالای مردم ملارد در امر کشاورزی، اقدام به گسترش کشاورزی مدرن و ایجاد باغ های بسیار وسیع و تأسیس گاوداری مجهز نمود. کهبد پس از سرنگونی رژیم پهلوی و انقلاب اسلامی از ایران متواری گردید.
مردم ملارد مردمی سخت کوش و معتقد بوده و هستد و در دروان انقلاب اسلامی تلاشهای مجاهدانه ای را در ملارد ، شهریار،کرج و تهران در جهت روشنگری و مبارزات علیه سلطه ستم شاهی انجام داده و جوانانش با تذهیب و ورزش خود را آماده رویارویی با دشمنان داخلی و خارجی کردند. پس از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی ایران و با شروع جنگ تحمیلی مردم حماسه ساز و شهید پرور ملارد در صف اول جبه های حق علیه باطل حضور یافتند و از جمله این حضور می توان به درخشش جوانان ملارد در گردان خط شکن حضرت علی اصغر علیه اسلام لشکر ده سید الشهدا اشاره نمود. با توسعه گرفتن روند عمران و آبادانی در شهرها و روستاهای کشور با توجه به جمعیت ملارد از سال ۱۳۷۲ مکاتباتی در جهت تبدیل ملارد به شهر و تاسیس شهرداری از سوی مردم ملارد، بخشداری و فرمانداری شهریار با وزرات کشور انجام گرفت و سرانجام به نتیجه رسید : بر اساس تصویب نامه کمیسیون موضوع اصل ۱۳۸ قانون اساسی با رای اکثریت وزرای عضو کمیسیون سیاسی-دفاعی هیئت دولت در جلسه مورخ ۸ مرداد ماه ۱۳۷۴ : روستاهای سرآسیابِ ملارد و ملارد از توابع دهستان ملارد تابع بخش مرکزی شهرستان شهریار ادغام و به نام شهر ملارد شناخته شده و در محل مذکور شهرداری تأسیس شود.این تصویب‌نامه در تاریخ ۱۸ مرداد ۱۳۷۴ به تأیید ریاست جمهوری وقت آیت الله هاشمی رفسنجانی رسید.
جغرافیا
این شهر در غرب استان تهران واقع شده است. فاصله ملارد با تهران ۵٠ کیلومتر و با کرج که در امتداد شمال ملارد است، ۲۲ کیلومتر است. خط مترو تهران ـ کرج قرار است تا ملارد نیز ادامه یابد. این شهرستان از جهت شمال به استان البرز ( بخش مرکزی و اشتهارد شهرستان کرج) ، از جهت مشرق به شهرستان شهریار و از جهت جنوب به استان مرکزی (شهرستان زرندیه) و از جهت مغرب هم به استان البرز(بخش اشتهارد) محدود میشود.
شهرستان ملارد از شمال با فردیس، از جنوب با دهستان جوقین و از مغرب با ماهدشت هم‌جوار است. زلزله مورخ ۳۰ آذر ۹۶ در ساعت ۲۳:۲۷ به قدرت ۵٫۲ ریشتر در عمق ۷ کیلومتری زمین به وقوع پیوست و ۳ کشته و حدود ۱۵۰ زخمی بر جای گذاشت. منطقه سر آسیاب شهرستان ملارد به دلیل بافت شهری فرسوده و ساخت خانه های غیر قانونی و غیر ایمن و تجمع زیاد جمعیت در این منطقه، در برابر زلزله و بلا های طبیعی بسیار آسیب پذیر بوده و باعث نگرانی مردم این منطقه شده است.
جمعیت
جمعیت این شهرستان در سال ۱۳۹۵ برابر با ۳۷۷٬۲۹۲ نفر بوده است.
فرهنگ
جمعیت ابن شهر، ترکیبی از اقوام مختلف ایرانی می باشد، ولی عمدتا اقوام ترک، لر، کرد، لک، کرمانج (کردهای شمال خراسان)، تات، گیلکو مازندرانی میباشند. بیشترین مهاجرت ها به شهرستان ملارد از استان های آذربایجان شرقی ، همدان ، اردبیل ، لرستان ، کرمانشاه ، خراسان رضوی (عمدتا از شهرستان قوچان)،خراسان شمالی، زنجان، مرکزی، قزوین، گیلان و مازندران می باشد.
جاذبه ها
تپه های حصارک
تپه حسین آباد – ارغش آباد پیش از تاریخ
شاخ تپه – یوسف آباد پیش از تاریخ
تپه سالپوش – بیدگنه پیش از تاریخ
تپه بالکین – مهرچین پیش از تاریخ
قلعه قجیر – محمودآباد پیش از تاریخ
آق داش تپه – گمرگان آغاز تاریخ
سلبی تپه – گمرگان آغاز تاریخ
تخت کیکاووس – بیدگنه ساسانی
تپه گاومیش خانه – یوسف آباد سلجوقی
آق تپه امیریه – امیریه سلجوقی
تپه ارسطو – ارسطو سلجوقی
زال تپه – کوشک سلجوقی
تپه سلمیان – سلمیان صفویه
قلعه گبری – محمود آباد صفویه
قلعه محمودآباد – محمود آباد صفویه
قلعه پامبوخلی – محمود آباد صفویه
پل شاه عباسی – حاجی آباد سفلی صفویه
تپه خاتونلر – خاتونلر قاجاریه
سیاه تپه – روستای قره ترپاق
قرمز تپه – روستای قره ترپاق قاجاریه
قلعه حسین آباد – امیریه قاجاریه
قلعه ارغش آباد – ارغش آباد قاجاریه
قلعه صالح آباد – صالح آباد قاجاریه
قلعه فرامرز – قلعه فرامرز (بقایای از آن برجای نیست)
حمام اخترآباد – اخترآباد قاجاریه
حمام دهک – دهک قاجاریه
حمام شش – شش قاجاریه
قلعه زرین آباد – زرین آباد قاجاریه
قلعه چهارباغ – چهارباغ قاجاریه
مسجد چهارباغ – چهارباغ قاجاریه
رباط خاتونلر – خاتونلر
ره آورد
ملارد در حوزه صنایع دستی نیز دستی توانا دارد و از مهم ترین سوغاتی های این شهر می توان به منبت‌کاری، فرش، گلیم، معرق، تراش شیشه و نقاشی روی شیشه، اشاره کرد.
اقتصاد
شهرستان ملارد به واسطه قرارگیری در کنار تهران بزرگ، یکی از شهرستان هایی است که بخش بزرگی از این جمعیت را عمدتا از قشر کم درآمد جامعه هستند. بسیاری از هنرمندان سراسر کشور با فرهنگ های مختلف در مهاجرت به استان تهران به خاطر وجود آب و هوای مناسب, باغات سرسبز, زمین مناسب نزدیکی به بازار مصرف در شهرستان ملارد ساکن شده اند .
در شهرستان ملارد بیش از ۶۰کارگاه تولید صنایع دستی وجود دارد. بیش از ۳۰۰ نفر نیز به صورت صنایع دستی خانگی فعالیت می کنند. نقاشی روی شیشه و تراش روی شیشه از ممهم ترین این موارد هستند.
منیع
ملارد بلاگفا
ویکی پدیا
سیری در ایران
خبرگزاری مهر
ویکی پدیا
